Domates Bitkisinin Özellikleri Nelerdir?

Domates Bitkisinin Özellikleri Nelerdir?

Patlıcangiller (Solanaceae) familyasına ait olan domates otsu bir bitkidir. Kazık kök sistemleri toprağın 2 metre derinliğine uzanır. Meyveleri salkım şeklinde olduğundan üzümsü meyveler grubuna dahil edilir. Meyveleri çeşide bağlı olarak renk, şekil, irilik, kabuğunun kalınlığı, meyve eti ve çekirdeklerinin yapısı bakımından farklılık gösterir.

Domates farklı değişkenler üzerinden şu şekilde sınıflandırılır:

Kullanım amaçlarına göre:

1.  Sofralık,
2.  Sanayilik.

Morfolojik yapılarına göre:

1. Bodur,
2. Yarı bodur veya yarı sırık,
3.  Sırık.

Domates Bitkisinin Özellikleri Nelerdir?

Olgunluk zamanlarına göre:

1. Erkenci,
2. Orta,
3.  Geççi.

Domates açıkta (tarla) veya turfanda (sera) yetiştirilebilen, sıcak ve ılık iklim bitkisidir. Döllenmesinde sorun yaşanmaması için sıcaklığın uygun düzeyde olması gerekir. Yüksek sıcaklıklar çiçeklerde dökülmeyle sonuçlanırken, 15°C altındaki sıcaklıklar ise gelişimi sekteye uğratır.

Domates yetiştiriciliği için ideal sıcaklıklar şu şekildedir:

•  Serada 18-20°C,
• Tarlada 15-28°C.

Gece ve gündüz arasında 6-7°C’lik fark olması, bitkinin meyve bağlamasını ve meyvelerin renklenmesini olumlu etkiler. Olgunlaşma sürecinde meyve dökümlerini önlemek için, güneşi 6 saat boyunca doğrudan alabilmesi gerekir.

Domates tarımında;

• Geçirgen
• Humuslu ve besin maddelerinden zengin,
• Tınlı,
• pH seviyesi 6.0 olan,
• Az tuzlu topraklar yetiştiricilik için uygundur.

Domates yetiştiriciliği; tohumlardan sıcak yastıklarda üretilen fidelerin 15-20 cm’ye ulaştıklarında asıl yetiştirilecekleri yere dikilmesiyle gerçekleştirilir. Toprağın verimsizleşmesini önlemek adına hızlı gelişen, yüzeysel köklü bitkilerle münavebeye girilerek ekim nöbeti uygulanmalıdır.

Domates farklı ortamlarda şu tekniklerle yetiştirilir:

• Serada: Sırık domates çeşitleri tercih edilmelidir. Yetiştirme koşullarına göre ekim tarihi belirlenir. Çift sistemde fideler 90x50x40 cm, tekli sistemde 100x50x45 cm aralığında dikilir.

• Tarlada: Ağır ve killi topraklar haricinde doğrudan ekim yapılabilir. Tohum ekimi, bahar aylarına yaklaşırken toprağın 1-2 cm derinliğine yapılır. Fidelerin dikimi ise ocak-nisan ayları arasında gerçekleştirilir.

Domates Bitkisinin Özellikleri Nelerdir?

Domates toprakta azot, fosfor, potasyum, magnezyum ve kalsiyum ister. İlk meyveye kadar azotlu gübre verilmemelidir. Toprağı humus yönünden zenginleştiren yanık çiftlik gübreleri uygulanabilir.

Domates; çimlenme, gelişme ve mahsul evrelerinde susuzluğa duyarlıdır. Aşırı sulama bitkinin hastalanmasına yol açacağından, sulama aralıklarının belirlenmesinde toprak durumu ve iklim gözetilmelidir.

Sulama şu şekilde yapılır:

• Sera: İlk meyveye dek su ihtiyacı çapalamayla karşılanır. Sonrasında, sıcak havalarda 5-7 günde bir sulanır.

• Tarla: İlk meyveden sonra toprak şartlarına göre 5-10 günde bir sulama yapılır. Karık sulama uygulanan tarlalarda suyun kök boğazına değmemesi için sırta dikim yapılmalıdır. 

Domates Bitkisinin Özellikleri Nelerdir?

Fidelerin yetiştirilecekleri asıl yere dikilmesinden 2 hafta sonra toprağın havalanmasını sağlamak için çapalama yapılır.

• Koltuk alma: Gövdeyle yan dalların birleştiği yerdeki sürgünler bitkinin besinlerini sömürerek daha az çiçeklenmeye yol açtığından alınmalıdır.

• Yaprak alma: Havalanma ve ışıklanmanın iyileştirilmesi için olgunlaşmaya başlayan salkımların altındaki yapraklar kopartılmalıdır.

• Uç alma: Meyvenin olgunlaşmasını hızlandırmak ve erkencilik için salkım üstünden tepe sürgünü koparılır. 

Domates Bitkisinin Özellikleri Nelerdir?

Sıcaklığın düştüğü aylarda topraktaki su kaybını önlemek veya serada nispi nemi yükseltmek için toprak yüzeyinin baklagiller, çiftlik gübreleri, torf ya da perlit gibi ürünlerle 2-2,5 cm kalınlığında kaplanması gerekir. 

Domates Bitkisinin Özellikleri Nelerdir?

Domates Bitkisinin Özellikleri Nelerdir?

Domates Bitkisinin Özellikleri Nelerdir?

Domates Bitkisinin Özellikleri Nelerdir?